CÁC LOẠI SỔ KẾ TOÁN

Tìm hiểu về sổ kế toán

Sổ kế toán được tạo theo mẫu có sẵn nhất định và giữa chúng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Sản phẩm này dùng để ghi chép, lưu trữ toàn bộ những nghiệp vụ kinh tế áp dụng phương pháp kế toán dựa trên những cơ sở số liệu của chứng từ kế toán. Nhờ vào các thông tin này giúp ích cho việc quản lý và lãnh đạo các hoạt động kinh tế tài chính được cung cấp một cách đầy đủ.

Trong loại sổ này cần phải nêu rõ thông tin chủ nhân đơn vị kế toán (các cá nhân, tổ chức của doanh nghiệp lập nên sổ), tên sổ, ngày thành lập và ngày khóa sổ, số trang, chữ ký của người tạo sổ và kế toán trưởng, đóng dấu giáp lai. Toàn bộ các thông tin phải ghi chép kịp thời, đầy đủ các nội dung dựa theo quy định pháp luật và phải đảm bảo được tính liên tục từ lúc mở đến lúc khóa.

Sổ kế toán được phân loại như thế nào?

1. Phân loại sổ kế toán dựa theo cách ghi chép trên sổ kế toán

• Sổ ghi chép phân loại theo trình tự thời gian

Đây là loại dùng để ghi chép toàn bộ các hoạt động kinh tế theo một trình tự thời gian diễn ra các hoạt động đã nêu, bao gồm sổ đăng ký chứng từ ghi sổ và nhật ký chung.

• Sổ ghi chép phân loại theo hệ thống

Loại này sử dụng để ghi chép và hệ thống hóa những hoạt động kinh tế của doanh nghiệp phát sinh theo từng tài khoản kế toán. Có hai dạng chính đó là sổ chi tiết và sổ cái.

• Sổ liên hợp

Đây là loại dùng để ghi chép kết hợp toàn bộ những hoạt động kinh tế theo trình tự thời gian và hệ thống hóa các đối tượng kế toán dựa trên nội dung kinh tế ở cùng một trang, là loại sổ Nhật ký – Sổ cái.

2. Phân loại dựa theo cấu trúc mẫu sổ

Phân loại theo cách này sổ kế toán được chia thành 4 loại:

• Sổ kế toán một bên là loại mà cả hai cột Nợ và Có của tài khoản được xếp chung ở một bên, trên cùng một trang sổ.
• Sổ kế toán hai bên là loại chia trang sổ thành hai bên. Trong đó, bên trái phản ánh Nợ của tài khoản còn bên phải ghi chép Có của tài khoản.
• Sổ kế toán nhiều cột là loại sổ kết hợp phản ánh của các hoạt động kinh tế diễn ra theo dạng tổng hợp, theo dõi các đối tượng kế toán về mặt chi tiết. Do đó, số phát sinh Nợ và Có của tài khoản được chia thành nhiều cột.
• Sổ kế toán bàn cờ là loại sổ được tạo nên dựa theo quy tắc kiểu bàn cờ. Vì vậy, mỗi ô trong sổ đều là giao điểm của dòng và cột. Ví dụ điển hình là sổ nhật ký chứng từ.

3. Dựa vào hình thức để phân loại sổ kế toán

Sổ rời từng tờ: Đây là loại sổ kế toán mà các trang sổ đều được thiết kế khác nhau nhằm tạo sự thuận tiện trong quá trình ghi chép sổ và phân công công tác.

Sổ đóng thành quyển thì lại trái ngược với sổ rời, các trang bên trong sổ đều được đánh số theo thứ tự và đăng ký các trang sổ. Hơn nữa, chính giữa các trang bắt buộc phải có đóng dấu giáp lai. Loại này thường được sử dụng cho những đối tượng kế toán thường xuyên được phát sinh.

4. Dựa theo nội dung được ghi chép trên sổ để phân loại

Phân loại theo cách này, sổ kế toán được chia thành 3 loại:

• Sổ kế toán tổng hợp

Đây là loại phản ánh số liệu của toàn bộ các hoạt động kinh tế tài chính theo dạng tổng quát. Bao gồm sổ cái, sổ nhật ký chung, nhật ký – sổ cái, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ. Sổ kế toán này cung cấp các chỉ tiêu theo dạng tổng quát nhằm phục vụ cho công tác kế toán và quản lý.

• Sổ kế toán chi tiết

Loại sổ này với mục đích phản ánh số liệu chi tiết hóa của các số liệu đã được phản ánh trên sổ kế toán tổng hợp. Loại sổ này được mở theo các tài khoản kế toán chi tiết.  Ngoài ra, nó còn bao gồm các sổ chi tiết về vật tư, thanh toán với người bán, thanh toán với khách hàng,… Toàn bộ các số liệu được phản ánh trên loại sổ kế toán này sẽ cung cấp tài liệu một cách đầy đủ và chi tiết về tình hình hoạt động của đơn vị nhằm phục vụ cho công tác quản trị doanh nghiệp.

• Sổ kế toán kết hợp

Đây Là loại sổ được sử dụng để kết hợp việc ghi chép số liệu của các hoạt động kinh tế tài chính vừa theo dạng tổng quát vừa chi tiết hóa số liệu đó. Việc kết hợp này nhằm phục vụ các yêu cầu quản lý và giảm bớt khối lượng công việc ghi chép cũng như số lượng sổ kế toán. Bao gồm có Nhật ký chứng từ và Sổ cái kiểu nhiều cột.